Balans vind ik eigenlijk een verschrikkelijk woord. Jaren geleden had ik in ieder geval niet deze balans. Ik had een eetstoornis. Ik at zo weinig mogelijk om een gevoel van controle te creëren. Gelukkig heb ik nu wel die gezonde balans. Ik geniet van lekker eten, maar kan ook eten wat mijn lijf nodig heeft. Vaak krijg ik de vraag hoe ik dat doe of hoe ik op dit punt ben gekomen. In dit artikel zal ik hier meer over vertellen.
Tanken
Tijdens mijn eetstoornis was weinig eten voor mij heel normaal. Eigenlijk was mijn inname en verbruik aan energie altijd uit balans. Ik verbruikte veel meer dan dat ik binnenkreeg. Op deze manier verloor ik veel gewicht. Ik vond het heel moeilijk om producten te eten met veel calorieën, maar ook producten die als ”ongezond” werden bestempeld. Af en toe kon ik wel genieten van een patatje, een pizza of chocola en snoep. Echter betekende dit dat ik meteen in mijn hoofd compensatie plannen bedacht. Had ik friet gegeten? Dan sloeg ik gerust een dag later mijn avondmaal over. Niet goed én vreselijk ongezond, maar vooral door de negatieve gedachten die ik erbij had.
Tijdens mijn therapie moest ik aankomen. Dat was niet gemakkelijk, maar wel heel erg nodig. Om aan te komen moest ik logischerwijs meer gaan eten dan dat ik zou verbruiken. Doodeng vond ik het. Eigenlijk was er op dat moment weer geen balans: ik at meer dan dat ik verbruikte. Het was alleen echt nodig voor mijn herstel.
Op dat moment leerde ik mijn lijf te zien als een auto. Wanneer de benzine op is, moet er getankt worden. Anders kun je er niet meer mee rijden. Ik moest blijven tanken. Er moet gewoon energie in om vooruit te komen. Die gedachte kon me op sommige momenten helpen.
Echter is er geen gezonde balans wanneer je gewoon weer gaat eten. Want ook als je voldoende eet en een gezond gewicht hebt, kan er een ongezonde balans zijn. Wanneer je bijvoorbeeld obsessief gezond blijft eten, kan dit ook ongezond zijn. Uiteindelijk kom je natuurlijk wel op de discussie: wat is gezond? Die discussie wil ik niet gaan voeren. Volgens mij weet iedereen prima wat wel en niet goed is voor zijn of haar lijf. Waar het mij om gaat is het feit of je jezelf het gunt om af en toe eens te genieten van iets wat misschien niet zo goed is voor je lijf. En dan gaat het dus uiteindelijk vooral om de balans te vinden in die gedachten rondom het eten.
Wijn, pizza én friet
Toen ik mijn eetstoornis helemaal had overwonnen, was de balans bij mij nog steeds zoek. Ik wilde dat niemand mij ooit meer beperkingen zou opleggen in mijn eetpatroon. Niemand mocht iets zeggen over wat ik wel en niet moest eten en ik wilde vooral zelf ook nooit meer zo streng zijn. Ik besloot dus dat ik alles kon en mocht eten. En natuurlijk kan dat, maar ik merkte dat er weinig groente en fruit aan te pas kwam. Mijn eetpatroon werd eenzijdig. Ik ging vaak dezelfde dingen eten, die ik gewoon heel lekker vond. Het kon niet gek genoeg. Ik kwam nog wat kilo’s aan, waar ik uiteindelijk niet heel blij mee was. Weer was de balans zoek. Toen kwam er een moment dat het beter ging. Ik besloot dat er ook gewoon wat groenten gegeten moesten worden. Er kwam weer een gezonde balans in die gedachten. Want iedere dag wijn en friet zou me ook geen gezond lijf opleveren.
Als de basis goed, gevarieerd en gezond is, kan ik daarnaast nu alles eten wat ik wil. Daar voel ik me heel prettig bij en ik denk dat ik daarin nu ook echt een gezonde balans heb gevonden. Voornamelijk omdat de gedachten rondom het eten gezond zijn. Hoe doe ik dit?
In de weekenden weet ik dat er vaak feestjes, verjaardagen en etentjes zijn. Dit begint bij mij meestal op de donderdagavond. Omdat ik heel erg dol ben op rode wijn, heb ik ook een beetje afgesproken met mezelf om dit te beperken tot deze dagen. Tenzij er zich een speciale gelegenheid aandoet op maandag, dinsdag of woensdag. Dat gebeurt natuurlijk ook vaak genoeg.
Op de ”gewone” werkdagen dat ik thuis eet en zelf kook, probeer ik gezond en gevarieerd te koken. De ene keer is dit een pasta, een gevulde salade, wraps, couscous, iets met aardappeltjes, groente en vlees. Eigenlijk maak ik van alles. Ik ben echter niet zo creatief en ook geen keukenprinses. Ik doe wel mijn best om af en toe nieuwe dingen te proberen, zodat er genoeg variatie is in mijn eetpatroon.
Voor mij helpt het dus heel erg om niet te streng te zijn. Tijdens vakanties bijvoorbeeld laat ik alles los, eet ik waar ik zin in heb en geniet ik nog net even iets meer. Verder bekijk ik het heel vaak per week. Heb ik iets teveel fastfood gegeten de laatste dagen? Dan zorg ik weer voor iets meer groenten en verse, gezonde maaltjes.
Tot slot wil ik nog een aantal tips met je delen:
- Bepaal voor jezelf wat voor jou een gezonde balans is. Wat heb jij nodig om je gezond te voelen? Door dit voor jezelf in kaart te brengen is het ook gemakkelijker om er naar te streven. Dit is voor iedereen anders. Zo voel ik mezelf bijvoorbeeld het beste bij maximaal vier avonden per week een glas rode wijn. Als ik iedere dag alcohol zou drinken, voel ik me daar minder prettig bij. Toch kan ik er zo van genieten, dat ik het ook belangrijk vind om dit mezelf toe te staan op bepaalde dagen.
- Zorg voor een ”gezonde” basis. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je altijd ontbijt, een lunch maakt voor jezelf en ’s avonds eet. Sla geen maaltijden over. Door deze structuur aan te houden, is de basis in ieder geval goed en kun je vanuit daar bepaalde keuzes gaan maken.
- Zorg dat je altijd iets van eten bij je hebt. Ik kom weleens in een situatie dat ik ontzettende honger of trek krijg, maar niks bij me heb. Dit betekent dan dat ik óf ineens een ongezonde keuze moet gaan maken, terwijl ik dat niet wil. Het kan ook zijn dat ik té lang niks eet, waardoor ik later weer extra veel ga eten (een subjectieve eetbui) of uiteindelijk gewoon echt te weinig energie heb binnengekregen die dag. Door altijd iets van eten bij je te hebben, voorkom je dit soort situaties.
- Misschien wel het belangrijkste: jouw gedachten rondom het eten. Waarom eet je? Waarom maak je bepaalde keuzes? Waar heb je echt zin in? Waar heeft je lijf behoefte aan? Wat is goed voor jou? Alleen wanneer je gedachten rondom het eten ”gezond” zijn, kun je een gezonde balans vinden.
Ik ben benieuwd hoe jij hiermee omgaat. Hoe zorg jij voor een gezonde balans? En vind je dit lastig?
De uitgelichte foto is gemaakt door Jordy Hindriks.