Hardlopen op hele zomerse dagen is niet echt mijn ding. Ik heb snel last van de warmte en ik ben helaas ook al vaker oververhit geraakt tijdens het lopen. Drie keer was dit tijdens een (hele warme) marathon. Wat gebeurt er bij oververhitting tijdens het hardlopen en wat kun je er tegen doen? Ik deel mijn ervaringen!
Mijn ervaringen met oververhitting
Wanneer weet je of je oververhit raakt en wat merk je aan je lichaam? Zelf heb ik dit voor het eerst meegemaakt tijdens de marathon van Rotterdam in 2016. Ook een jaar later in Rotterdam maakte ik het mee en helaas gebeurde het ook in 2018 in Londen. Alle keren belandde ik daardoor na de finish in de medische tent. En ik kan je vertellen: het was verschrikkelijk en ik ben nog nooit zo ziek geweest door het sporten.
Tijdens de marathon merkte ik al dat ik oververhit aan het raken was. Op een gegeven moment kreeg ik namelijk overal op mijn lichaam kippenvel. Hoewel het gedurende alle drie marathons ontzettend warm was, werd ik ijskoud. Op dat moment moest ik zeker nog 7 of 8 kilometer rennen. Ik werd licht in mijn hoofd en misselijk. Het is zo’n gekke gewaarwording. De eerste kilometers en uren zweet je je helemaal kapot en dan vervolgens word je ijskoud en krijg je overal kippenvel. Het was zelfs zo dat ik het liefst weer in de zon wilde lopen (in plaats van de schaduw op te zoeken). Ook wilde ik niet meer in de ”wind” lopen en probeerde ik zo beschut mogelijk achter andere lopers te blijven. Heel bizar eigenlijk!
Alle drie marathons resulteerde het in een (semi) knock-out na de finish. Vooral van de eerste marathon in Rotterdam kan ik me niet veel meer herinneren. Ik werd in een rolstoel afgevoerd naar de medische tent waar het minstens een uur duurde voordat ik weer rechtop kon zitten. Mijn lichaamstemperatuur werd opgemeten en ik was rond de 42 graden. Met water en doeken werd ik gekoeld. Ondertussen had ik het nog steeds ijskoud. Dat is heel vreemd. Verder kreeg ik langzamerhand ontzettende hoofdpijn. De artsen legden mij uit dat dit kwam door de vaatverandering in mijn hoofd. Verder was ik erg misselijk en had ik helemaal geen eetlust. Dat laatste hield zelfs een paar dagen aan.
Wat gebeurt er bij oververhitting?
Logischerwijs is er sprake van een stijging van de lichaamstemperatuur. Wanneer de temperatuur hoger wordt dan 40 graden Celsius wordt er gesproken van oververhitting. Dat was bij mij dus aan de orde. De problemen die kunnen ontstaan is warmte-uitputting, een hittecollaps of een hitteberoerte. Warmte-uitputting ontstaat wanneer de lichaamstemperatuur hoger wordt dan normaal, maar per definitie niet hoger dan 40 graden Celsius. Er is een tekort aan vocht en belangrijke zouten. De klachten zijn bij warmte-uitputting vaak griepachtig: zwakte, vermoeidheid, hoofdpijn en misselijkheid. Het is belangrijk dat je zo snel mogelijk naar een koele ruimte gaat en je vochttekorten aanvult. Je kunt dan het best een drank kiezen met voldoende zouten en suikers. ORS kan ook helpend zijn. Vaak herstel je hier weer snel van.
Een hittecollaps ontstaat eigenlijk wanneer je langere tijd oververhit bent. Het is een vermindering van je bewustzijn, doordat er niet voldoende bloed en zuurstof naar je hersenen wordt vervoerd. Je kunt een licht gevoel hebben in je hoofd en kortdurend je bewustzijn verliezen. Daarnaast treden er klachten op, zoals: vermoeidheid, hoofdpijn en misselijkheid.
Tot slot is er nog een zwaardere vorm van oververhitting: een hitteberoerte. Tijdens een hitteberoerte stijgt de lichaamstemperatuur boven de 40 graden. Op dat moment kan er schade ontstaan aan je organen. Indien er niet snel ingegrepen wordt, kan de schade blijvend zijn en in het ergste geval kan het zelfs leiden tot de dood. Een hitteberoerte herken je aan de volgende symptomen: afwezigheid van transpiratie, bewustzijnsdaling, verwardheid, een temperatuur boven de 40 graden, een snelle hartslag en ademhaling.
Als ik terugdenk aan mijn ervaringen met oververhitting, realiseer ik me hoe ernstig het is geweest. Alles van de hittecollaps én zelfs de hitteberoerte komt mij bekend voor. Mijn lichaamstemperatuur was veel te hoog en ik was zeker erg in de war na de finish. Ook was er bij mij sprake van het bewustzijnsverlies. Dit alles maakt dat ik nu ook heel anders om ga met hardlopen in de warmte.
Wat kun je doen tegen oververhitting?
Op dagen zoals vandaag is het fijn om te weten hoe je toch kunt blijven trainen zonder dat je oververhit raakt. Allereerst blijkt het zo te zijn dat de één er simpelweg gevoeliger voor is dan een ander. Het is duidelijk dat ik er zeer gevoelig voor ben.
Wat je wel kunt doen om oververhitting zoveel mogelijk te beperken, is uiteraard zorgen voor voldoende vochttoevoer. Het is belangrijk niet alleen water te drinken, maar ook de zouten en suikers aan te vullen. Verder kun je kiezen voor luchtige kleding tijdens het lopen en kies geen donkere kleuren. Zoals je wellicht wel weet voelt een zwart shirt veel warmer aan dan een wit shirtje. Dat kan zeker iets schelen tijdens het rennen. Verder is het verstandig zoveel mogelijk de schaduw op te zoeken. Tijdens een training kun je dus beter in een bosrijk gebied gaan trainen. In een wedstrijd of marathon is het wel lastiger om dit te ”kiezen”. Wel kun je natuurlijk zoveel mogelijk aan de schaduwrijke kant van het parcours gaan lopen. Onderweg kun je jouw lijf ook nog koelen door spons- en drankposten. Vaak wordt er tijdens loopevenementen veel gezorgd voor verkoeling onderweg. Maak hier dan ook gebruik van!
Tot slot blijft luisteren naar je lichaam natuurlijk het belangrijkste. Wanneer je last krijgt van klachten en symptomen, lijkend op een hittecollaps of beroerte, is het verstandig te stoppen en de schaduw op te zoeken. Ga zo snel mogelijk je vochttekort aanvullen en zorg voor verkoeling. Ook belangrijk om te vermelden is dat je ook te snel of teveel kunt afkoelen, waardoor je weer andere klachten zult ervaren. Houd het afkoelen goed in de gaten en word ook niet té koud. Zorg er voor dat je droge kleding klaar hebt liggen na de finish.
Heb jij ervaring met oververhitting tijdens het hardlopen? Hoe ga jij hiermee om? Laat het hieronder weten in de reacties!