18 dec 2017 | Persoonlijk

Q&A: sportverslaving en bewegingsdrang

Vorige week maandag schreef ik een Q&A over eetstoornissen. Vandaag geef ik antwoord op de vragen die ik kreeg over het hebben van een sportverslaving en bewegingsdrang. Zoals jullie weten heb ik hier zelf ervaring mee. Voor meer verhalen uit eigen ervaring, raad ik je aan hier te kijken.

Net als in de vorige Q&A artikelen wil ik vooraf het volgende benoemen: alle vragen worden zorgvuldig en persoonlijk beantwoord. De antwoorden zijn niet (altijd) wetenschappelijk onderbouwd, maar puur geschreven vanuit mijn ervaring, visie of mening.

Hoe blijf je voldoende eten wanneer je een dag niet sport of traint?

Goed blijven eten wanneer je een dag niet sport kan best lastig zijn als je problemen hebt met eten. Wat mij altijd heeft geholpen, is te bedenken waarom je niet zou mogen eten op een dag dat je niet hebt gesport? Voel je je dan slecht over jezelf? Of vind je echt dat je het niet nodig hebt? Voor dit laatste kun je namelijk jezelf uitdagen. Er zijn voldoende helpende gedachten te bedenken om jezelf te laten inzien dat je ook voldoende voeding nodig hebt op een dag dat je niet hebt gesport. Je hebt vast andere dingen gedaan die energie kosten: studeren, naar school gaan, werken, het huishouden of boodschappen. En zelfs wanneer je een dag eerder hebt gesport, kan het best zijn dat je lichaam daarvoor nog steeds energie nodig heeft. Mag je niet eten, omdat je je slecht voelt wanneer je niet sport? Probeer dan ook eens te kijken naar wat je wel hebt gedaan. Je eigenwaarde halen uit sporten, is niet handig, maar ook zeker niet helpend. Elke dag sporten is niet goed voor je lijf. Ook wanneer je niet sport, ben je een goed mens. Probeer dus goed te kijken naar de redenen waarom je gaat sporten. Wat haal je daaruit voor jezelf? En zijn dat gezonde redenen om te bewegen?

Hoe ga je om met bewegingsdrang?

Bewegingsdrang is voor mij heel herkenbaar. Tijdens mijn eetstoornis had ik hier erg veel last van. Of het nou komt doordat ik altijd veel heb gesport, weet ik niet. Na iedere maaltijd had ik de neiging om veel te gaan doen. Wat mij heeft geholpen is dit patroon in kaart te brengen. Wanneer voel je die drang heel erg opkomen?

Vervolgens is het handig om voor jezelf hulplijnen te bedenken als de drang groot wordt. Maak hiervoor echt een praktisch lijstje aan. Soms kan het helpen om iemand te bellen, een douche te nemen, naar een goede vriend of vriendin te gaan of op een andere manier afleiding te zoeken. Ben je echt gewend om veel te bewegen na een maaltijd? Probeer dit dan af te bouwen. Misschien is het wel heel eng om ineens op de bank te gaan zitten na het eten. Probeer dan een tussenstap. Begrens jezelf in het bewegen. Zo kun je bijvoorbeeld met jezelf afspreken: ik mag 10 minuten wandelen na het eten en daarna ga ik op de bank zitten.

Hoe vind je een goede balans tussen sporten en rusten?

Balans vinden is misschien wel het moeilijkste dat er is. Eerlijk gezegd denk ik dat heel veel mensen, zowel mét als zonder eetproblemen, hiermee worstelen. Voor mij is het ook nog wel eens een probleem. Een perfecte balans bestaat namelijk niet. Om een goede balans te vinden, moet je heel eerlijk naar jezelf durven kijken. Wat zijn gezonde gedachten? Sport ik omdat het echt mijn uitlaatklep is? Of heb ik voor en tijdens het sporten last van obsessieve gedachten? Kijk realistisch hoe vaak sporten voor jou nog gezond is. Zelf heb ik dit ook ondervonden. Ik heb met mezelf afgesproken dat ik vier of vijf keer per week kan sporten. Vier keer is soms praktischer, vijf keer vind ik echt heel fijn. Dat betekent dat ik twee of drie rustdagen per week heb. Op zo’n rustdag beweeg ik weinig, maar soms volg ik een les yoga of doe ik corestability oefeningen. Dit is voor mij een goede balans. Dat betekent dus niet dat dit voor jou ook zo werkt!

Ook in het eten probeer ik de balans te vinden. Gelukkig gaat dat bij mij inmiddels vanzelf en denk ik er nooit meer over na. Ik kan ontzettend genieten van lekker en veel eten, zeker in de decembermaanden. Dit sta ik mezelf allemaal toe, omdat ik weet dat er ook wel weer gezondere dagen aan gaan komen. Daarnaast probeer ik vaak aan het begin van de week iets gezonder en gevarieerder te koken, want in het weekend is dit toch lastiger. Op deze manier heb ik de balans gevonden. Voor mijzelf is het qua eten vooral heel belangrijk dat ik mezelf geen restricties opleg.

Hoe bouw je sporten op na een eetstoornis?

Hier heb ik al eens een artikel over geschreven. Het is heel belangrijk om eerst weer een gezonde relatie met het sporten, eten én vooral met jezelf op te bouwen. Ik zeg het nog maar eens: wees eerlijk tegen jezelf. Daarmee help je jezelf het meest. Zoals ik hierboven ook al heb aangegeven, is het handig in kaart te brengen wat het sporten je brengt. Waarom wil je sporten? Wat brengt het je? Welke gedachten heb je hierover? Wat wil je bereiken met het sporten?

Probeer ook realistisch te kijken naar welke sport je echt leuk vindt. Tijdens mijn obsessie met sporten, vond ik het vaak niet eens leuk om te gaan. Nu heb ik zelf een paar sporten gevonden waar ik heel erg van kan genieten, zoals het hardlopen en het wielrennen. Probeer dat voor jezelf uit te zoeken. Wat vind je nou echt leuk? Daarnaast kan het helpen om samen met iemand te gaan sporten. Wanneer je alleen gaat sporten is het veel moeilijker om er niet obsessief mee bezig te zijn. Door samen te sporten wordt het meteen een leuke sociale activiteit en heb je wat afleiding. Tot slot moet je voldoende uitrusten tussen je sportactiviteiten door. Je moet niet onderschatten hoe zwaar je lichaam het kan hebben tijdens het herstel van een eetstoornis. Dit kost al veel energie. Door goed te herstellen tussen je activiteiten door, gun je je lijf hersteltijd. Ook zal dit jouw herstel ten goede komen in het ‘lief zijn voor je lijf’. Dit laatste is vaak een belangrijk thema wanneer je van je eetprobleem af wilt komen.

Hoeveel bewegen is normaal?

Het is heel moeilijk om te zeggen wat normaal is. Dat is voor iedereen namelijk anders. Voor mij is het normaal om vier of vijf keer per week te sporten. Ik doe dit eigenlijk al mijn hele leven en ik voel me hier goed en gezond bij. Er zijn ook mensen die nooit sporten en matig bewegen. Voor hen is dat weer normaal. Natuurlijk zijn er richtlijnen over wat gezond bewegen is. Twee keer per week sporten en minstens 150 minuten per week wordt aangeraden volgens de richtlijnen. Maar of dit voor jou gezond is? Het is goed om dat voor jezelf te beoordelen. Ook hierbij geldt weer: wees eerlijk! Mocht je er echt niet uitkomen, kun je daarvoor natuurlijk altijd advies vragen bij een deskundige.

Dit was een kleine selectie van de gestelde vragen over een sportverslaving en bewegingsdrang. Zat jouw vraag er nog niet tussen? Wie weet beantwoord ik deze een volgende keer. Je kunt ook nieuwe vragen stellen! Laat het hieronder weten in de comments of stuur me een berichtje via Instagram of per mail: info@japkejanneke.nl

De foto is gemaakt door Anouk Mos.